❀✿Taranoum✿❀

برخی ممکن است تصور کنند روزی که خداوند برای آنها مقدر کرده است، کافی نیست. به همین سبب برخی حرام ها را برای خود حلال می کنند!

رشوه،عوامل رواج رشوه

رشوه یکی از پدیده های مذموم اجتماعی و اقتصادی است که توسط برخی افراد تحت عنوان رشوه دهنده و رشوه گیرنده انجام شود. کسانی که به چنین رویه ناپسندی روی آورده اند، گمان می کنند در شرایط عادی امکان پیشبرد کارها و کسب درآمد بیشتری وجود ندارد. از این رو برای این که زودتر به اهداف و برنامه خود برسند از رشوه استفاده می کنند.

...

تأثیر رشوه در زندگی فردی و خانوادگی انسان ها

اگر سبک زندگی اسلامی را در نظر بگیریم باید بدانیم هر شیء مادی، بعد معنوی و ملکوتی هم دارد. آیات و روایات، تصریح روشنی نسبت به این موضوع دارند. پول که دستمان می رسد و درآمدی که کسب می کنیم، علاوه بر واقعیتی مادی، ماهیت معنوی نیز دارد.

ماهیت معنوی و ملکوتی هر چیزی می تواند در زندگی انسان ها اثر معنوی و مادی بگذارد. ما دو نوع رزق داریم. یک رزق حلال و یک رزق حرام. رزق حرام به این معناست کسی با شیوه هایی که از لحاظ اعتقادی و معنوی مطلوب نیست، درآمدی کسب کند. چنین روش های درآمدزایی با ناموس خلقت تطابقی ندارد. سرقت، رشوه و ربا از جمله این امور هستند.

از دید اسلام هر کاری مصالح و مفاسدی دارد و دست زدن به آن هم باید بر اساس رعایت شرایط و ضوابطی باشد. وقتی فرد با روشی که قبیح است کسب درآمد کرده و بر همان اساس هم نحوه زندگیش را تنظیم می کند، برکت را از زندگیش بیرون می کند. بی برکتی پول هم اثرات مهمی در رزق و روزی دارد.

از بعد مادی ممکن است به این معنا باشد که پول به دست آمده در چنین شرایطی رشد نخواهد کرد و از بعد معنوی هم آن فرد از درآمد به دست آمده بر اساس چنین شیوه ای در راه کمال استفاده نخواهد کرد. شاید نتیجه آن بروز عوارض و معضلاتی در زندگی او و اعضای خانواده اش باشد و پول به دست آمده هم برای رفع آن معضل خرج شود. بنابراین رشوه یکی از روش های پلید برای کسب درآمد است.

زمینه ها و عوامل رواج رشوه

برخی ممکن است تصور کنند روزی که خداوند برای آنها مقدر کرده است، کافی نیست. به همین سبب به سمت رشوه دادن یا رشوه گرفتن روی می آورند. این آدم ها البته دلایل و توجیهاتی هم برای خود دارند. مثلاً می گویند چون بدهکار هستیم یا تلاش های اقتصادی ما کفاف زندگی را نمی دهد بنابراین برای جبران آن بناچار به خاطر کارهایی که برای دیگران انجام می دهیم، رشوه هم می گیریم. یا برای گرفتن وام اقدام می کنند، اما چون زمان برای گرفتن وام از بانک طولانی می شود برای این که به این روند تسریع ببخشند، رشوه می دهند.

کسانی که رشوه می گیرند هم چنین بهانه ای را مطرح می کنند. می گویند چون ما به افرادی که مشکل دارند کمک می کنیم، بابت زحمتی که می کشیم، رشوه می گیریم. چون تلاش های ما باعث شده آن فرد سود خوبی نصیبش شود و ما هم به واسطه انجام این کار برای او درآمدی کسب می کنیم، ولی ذاتاً رفتن به سمت روش های نامشروع مبتنی بر یک روش غلط است. این نشان می دهد ما نسبت به رزاقیت و ربوبیت خدا شک کردیم. در حالی که در ذات هستی چنین روش هایی به نتیجه مطلوبی نخواهد رسید و ممکن است نتیجه ای مقطعی بر آن مترتب باشد، اما این تلاش ها افراد رشوه دهنده و رشوه گیرنده را به نتایج مورد نظرشان نمی رساند.

هر پدیده ای را باید از بعد خرد و کلان نگریست. از بعد کلان باید حاکمان و مدیران جامعه علل و زمینه آن پدیده نامطلوب را پیدا و با آن برخورد کنند. اگرکارمندی که در اداره کار می کند، بداند دستگاه های نظارتی متوجه رفتار و رویه او هستند، مطمئناً رشوه نمی گیرد. مدیران جامعه باید توجه داشته باشند برخی به خاطر مشکلات اقتصادی در این ورطه می افتند

گاهی ممکن است در روند طبیعی کار، برخی سنگ اندازی کنند و مانع انجام آن در مسیر عادی شوند. کسانی که ناچار به مواجهه با چنین افرادی هستند، قصد و نیتی برای رشوه دادن ندارند، اما به سبب رفع موانع، مجبورند مبلغی بپردازند. آیا چنین شیوه هایی قابل تأیید است؟

به طور کلی رشوه دادن کار مجازی نیست و در صورت ادامه، قباحت عمل ناپسند از بین می رود و برای شخص رشوه دهنده که از اول قصد و نیتی برای انجام چنین کاری نداشت و فقط برای دفع شر و رفع موانع، مرتکب چنین عملی شده، به صورت یک کار عادی درمی آید.

درباره ربا می گویند اگر کسی ربا بدهد مانند کسی است که به جنگ خدا رفته باشد. کسی که در زندگی اقتصادی خود دچار مشکل شد و از طریق عادی نتوانست برای رفع مشکلاتش پولی به دست بیاورد، ممکن است از کسی پولی قرض کند و برای بازپرداخت آن مجبور به دادن ربا شود، اما وجود چنین مشکلاتی باز هم توجیهی برای روی آوردن به ربا نمی شود.

از طرفی دیگر دادن رشوه و ربا هر چند به صورت محدود باز هم باعث ترغیب و تطمیع افرادی برای گرفتن رشوه و خوردن ربا می شود. بنابراین نباید کاری کرد که چنین فرهنگی در جامعه ترویج شود.

شیوه برخورد با چنین پدیده شومی

هر پدیده ای را باید از بعد خرد و کلان نگریست. از بعد کلان باید حاکمان و مدیران جامعه علل و زمینه آن پدیده نامطلوب را پیدا و با آن برخورد کنند. اگرکارمندی که در اداره کار می کند، بداند دستگاه های نظارتی متوجه رفتار و رویه او هستند، مطمئناً رشوه نمی گیرد. مدیران جامعه باید توجه داشته باشند برخی به خاطر مشکلات اقتصادی در این ورطه می افتند.

بنابراین باید تلاش کند دلایل و زمینه های اقتصادی چنین پدیده ای را در سطح کلان مورد بررسی قرار دهند و با در نظر گرفتن سیستم های حمایتی مثل تأمین اجتماعی در صدد کاهش ناتوانی های مالی افراد برآیند. بخشی از این مسأله هم به مسائل مادی برمی گردد.

منبع : تبیان

«اجر کریم»؛ یعنی پاداش نیکو در آخرت بدون درخواست و طلب

ماموریت پیامبر صلی الله علیه و آله و سلّم از جانب خداوند ، برای بشارت آمرزش الهی به پیروان قرآن و خدا ترسان بوده است که در قرآن هم ذکر شده است.

خداوند در آیه 11 سوره یس می فرماید که فقط دو گروه انذار نبی مکرم را می پذیرند: ” إِنَّمَا تُنذِرُ مَنِ اتَّبَعَ الذِّكْرَ وَخَشِیَ الرَّحْمَن بِالْغَیْبِ؛ تو تنها كسى را انذار می كنى كه از ((ذكر)) پیروى كند، و از خداوند رحمن در پنهان بترسد” فَبَشِّرْهُ بِمَغْفِرَةٍ وَأَجْرٍ كَرِیمٍ"؛ و كسى كه چنین است او را بشارت به مغفرت و پاداش پر ارزش ده .

...

در اینجا به چند نكته باید توجه داشت:

1- در این آیه دو وصف براى كسانى كه انذار و اندرز پیامبر (صلى الله علیه و آله) در آنها موثر است ذكر شده : پیروى از ذكر، و خشیت از خداوند در پنهان ، البته منظور از بیان این دو وصف همان آمادگى و جنبه بالقوه آن است، یعنى انذار تنها در كسانى موثر واقع می شود كه گوش شنوا و قلب آماده دارند، انذار در آنها دو اثر می گذارد: نخست پیروى از ذكر و قرآن ، و دیگر احساس ترس در برابر پروردگار.(تفسیر نمونه،آقای مکارم، ج18، ص329)

2 - منظور از ذكر به عقیده بسیارى از مفسران قرآن مجید است ، زیرا این كلمه به همین صورت كرارا در قرآن در همین معنى به كار رفته است .

و مراد از اتباع ذكر، تصدیق قرآن است و اینكه وقتى آیاتش تلاوت می شود، به سوى شنیدن آن متمایل شوى .

3 - ((خشیت))، به معنى ترسى است كه آمیخته با احساس عظمت باشد، و تعبیر به ((رحمان )) كه مظهر رحمت عامه خداوند است در اینجا نكته لطیفى در بر دارد، و آن اینكه: در عین ترس از عظمت خداوند باید امید به رحمت او نیز داشته باشند، تا دو كفه خوف و رجا كه عامل حركت مستمر تكاملى است متوازن گردد.

مراد از «خشى الرّحمن بالغیب»، یا ترس از خدا در درون است یا ترس از خدا در مكان هاى پنهان از چشم مردم و یا ترس از خداوند نسبت به دادگاه قیامت كه از امور غیبى است.

به عبارتی هرگاه انسان در برابر شخصیّتى بزرگ قرار گیرد، هیبت و شوكت او باعث می شود كه به انسان حالى دست دهد كه به آن خشیت گویند و این با حالت خوف و ترسى كه ناشى از كیفر و عذاب باشد، متفاوت است.

و این به خاطر آن است كه اشاره كند به اینكه خشیت مومنین ترسى است آمیخته با رجاء و این همان حالتى است كه : عبد را در مقام عبودیت نگه می دارد ، در نتیجه نه از عذاب معبودش ایمن می شود و نه از رحمت خدا نومید .

4 - تعبیر ((بالغیب )) در اینجا اشاره به شناخت خداوند از طریق استدلال و برهان است ، چرا كه ذات پاك او از حواس انسان پنهان مى باشد، تنها با چشم دل و از لابلاى آثارش مى توان جمال و جلال او را مشاهده كرد.

این احتمال نیز وجود دارد كه ((غیب )) در اینجا به معنى پنهان از چشم مردم است ، یعنى مقام ((خشیت )) و ترس او جنبه ریائى و در حضور مردم نداشته باشد، بلكه در نهان نیز داراى خشیت باشد.

5 - جمله ((فبشره )) در حقیقت تكمیل انذار است ، زیرا پیامبر(صلى الله علیه و آله) در آغاز انذار می كند، و هنگامى كه پیروى از فرمان خدا و ترس آمیخته با عظمت نسبت به او پیدا شد و اثراتش در قول و فعل انسان ظاهر گشت بشارت مى دهد.

به چه چیز بشارت می دهد؟

به چیزى كه بیشتر از هر موضوع دیگر فكر انسان را به خود مشغول می دارد، و آن لغزشهائى است كه احیانا از او سر زده ، به او بشارت میدهد كه خداى بزرگ همه آنها را بخشوده است، سپس به اجر كریم و پاداش پر ارزش كه هیچ كس جز خداوند ابعاد آن را نمى داند.

به عبارتی اگر كلمه مغفرة و نیز اجر كریم را نكره آورد، براى اشاره به اهمیت و عظمت آن دو است، یعنى: او را به آمرزش عظیمى از خدا و اجر كریمى بشارت بده كه با هیچ مقیاسى نمی توان آن را اندازه گیرى كرد، و آن عبارت است از بهشت .

اجر کریم چه معنایی دارد؟

«اجر کریم»؛ یعنی پاداش نیکو در آخرت بدون درخواست و طلب، [مراغى، احمد بن مصطفى، تفسیر المراغى، ج 22، ص 19؛ حسینى شیرازى، سید محمد، تبیین القرآن، ص 436] همراه با تکریم و گرامیداشت. [ حسینى شیرازى، سید محمد، تبیین القرآن، ص 436]

منابع:

اسک دین
صفیر هدایت؛ آیت الله ضیاء آبادی
پرسمان

سوالی که ذهن خیلی از خداجویان مسلمان را مشغول نموده است؛ دانستن میزان رضایت خداوند از آنهاست. می دانیم که یکی از القاب امام هشتم ــ که تولدش را در پیش رو داریم ــ “رضا” است، زیرا مورد خشنودی خدا در آسمان، و مورد خوشنودی رسول گرامی و ائمه معصومین(علیهم السلام) در زمین قرار گرفته است. [1]

شکی نیست که خشنودی خدا از امام رضا (علیه السلام) بخاطر بندگی آن امام همام، نسبت به خدای بزرگ است، ما پیروان آن امام رئوف (البته امام، معصوم است و ما غیر معصوم) هم با ابراز بندگی خود بدرگاه خدا ــ که در ایمان به خدا و انجام عمل صالح، خلاصه می شود ــ می توانیم در پی کسب رضای خدا باشیم.

حضرت علی (علیه السلام) در کلامی گهربار می فرماید: «مَنْ‏ أَرَادَ مِنْکُمْ‏ أَنْ‏ یَعْلَمَ‏ کَیْفَ‏ مَنْزِلَتُهُ‏ عِنْدَ اللَّهِ‏ فَلْیَنْظُرْ کَیْفَ مَنْزِلَةُ اللَّهِ مِنْهُ عِنْدَ الذُّنُوبِ کَذَلِکَ مَنْزِلَتُه‏؛[2] هر کس از شما که می خواهد جایگاه و منزلت خود را در نزد خداوند بداند،‌ پس باید ببیند که جایگاه و منزلت خداوند در آن هنگام که به گناهی می رسد چگونه است. جایگاه او نزد خداوند تبارک و تعالی، به همان مقدار است که جایگاه خداوند در نزد او است.»

پیام این حدیث این است که اگر ما اوامر الهی را مخلصانه بجا بیاوریم و از اطاعت الهی سر نپیچیم؛ باید بدانیم که رضایت الهی را بدست آورده ایم. شکی نیست که باید در تمام زندگی اینگونه باشیم؛ تا به رضوان الهی و بهشت او در آییم.

اگر انسان، دوستی داشته باشد، تمام سعی خود را برای راضی نگه داشتن او ـــ با توجه داشتن به خواسته های او ــ بکار می برد، آنگاه از طرف مقابل هم همین خواسته ها را دارد. خلاصه وقتی در دوستی های زمینی و دنیایی (با بی اعتباری های دنیا و دوستی هایش) رضایت طرفینی حرف اول را می زند؛ درباره آخرت که سرای جاوید است به طریق اولی باید رضایت طرفینی حرف اول را بزند.

اتفاقاً در حدیث داریم که دین انسان به مانند برادر انسان (بالاتر از دوست) است که باید نسبت به او توجه کامل داشته باشی.

امیرالمومنین علی (علیه السلام) به کمیل بن زیاد فرمودند: «أَخُوکَ دِینُکَ فَاحْتَطْ لِدِینِکَ‏ بِمَا شِئْت‏؛[3]دین تو مانند برادر توست، پس نسبت به دینت تا می توانی جانب احتیاط را نگه دار(محکم کاری نسبت به فرائض دینی)»

عوامل کسب رضایت خداوند

حالا به عواملی چند که باعث کسب رضایت الهی می شود اشاره می کنیم.

1- ایمان و عمل صالح

در آیات پایانی سوره بینه می خوانیم: کسانى که ایمان آوردند و اعمال صالح انجام دادند، بهترین مخلوقات (خدا) یند! * پاداش آنها نزد پروردگارشان باغ هاى بهشت جاویدان است که نهرها از زیر درختانش جارى است؛ همیشه در آن مى‏ مانند! (هم) خدا از آنها خشنود است و (هم) آنها از خدا خشنودند؛ و این (مقام والا) براى کسى است که از پروردگارش بترسد. [4]

بی تردید رضایت خدای بزرگ جز با عمل به دستوراتش میسر نیست، دستوراتی که با شناخت مقام خداوند و ترس از عقوبت او، و همچنین اطاعت از اهل بیت (علیهم السلام) امکان پذیر خواهد بود. حضرت صادق سلام ‌الله ‌علیه در عصر خویش رساله ‌ای مفصل برای شیعیان می ‌نویسند و برای شهرهای مختلف نسخه‌ ای از آن را می ‌فرستند. شیعیان نیز آن را در سجاده ‌های خویش قرار می‌داده‌ اند و پس از نماز آن را مرور می‌کرده ‌اند. در این رساله آمده است: و بدانید که هیچ کس مشمول رضاى خدا نمی ‌شود مگر با اطاعت او و اطاعت پیامبرش و اطاعت ائمه از آل محمد صلى ‌اللَّه علیه ‌و آله.

2- تبری

در روایتی آمده است که رسول خدا (صلی ‌الله‌ علیه ‌و آله) فرمود: حضرت عیسی ‌بن ‌مریم به حواریین فرمود: کاری کنید که نزد خدا محبوب گردید و به خدا نزدیک شوید. گفتند: ای روح ‌الله! چگونه در نزد خدا محبوب شویم و به او نزدیک گردیم؟ گفت: با بغض اهل گناه ، و با دشمنی ایشان، رضای الهی را طلب کنید!» [6]

در روایتی امام رضا علیه السلام در باب ویژگی شیعیان می فرمایند: قال الامام الرّضا – علیه السلام – : شیعَتُنا المُسَّلِمُونَ لاِمْرِنا، الْآخِذُونَ بِقَوْلِنا، الْمُخالِفُونَ لاِعْدائِنا، فَمَنْ لَمْ یَکُنْ کَذلِکَ فَلَیْسَ مِنّا: امام رضا- علیه السلام – فرمود: شیعیان ما کسانی هستند که تسلیم امر و نهی ما باشند، گفتار ما را سرلوحه زندگی ـ در عمل و گفتار ـ خود قرار دهند، مخالف دشمنان ما باشند و هر که چنین نباشد از ما نیست. [جامع أحادیث الشّیعه، ج 1، ص 171، ح 234]

شاید کسی فکر کند: بغض دشمنان الهی، همان اطاعت از خداست، بله در این شکی نیست، ولی زمانی هست که انسان اطاعت الهی را گردن می نهد اما با دشمنان خدا سر جنگ و ستیز نداشته و با آنها مشکلی ندارد. مشکل اصلی دنیای اسلام، هم دقیقاً همین است که بعضی کشورهای مسلمان، شاید کم و بیش احکام اسلام را اجرا کنند (اطاعت از خدا و پیامبر)، ولی با دشمنان خدا و اسلام، مشکل چندانی ندارند. این موضوع سبب بوجود آمدن جنگ های خانمان سوزی در جهان اسلام شده است.

3- رضایت به تقدیرات الهی

از امیرالمؤمنین علیه‌ السلام نیز نقل شده است که حضرت فرمود: «عَلَامَةُ رِضَا اللَّهِ سُبْحَانَهُ عَنِ الْعَبْدِ رِضَاهُ بِمَا قَضَى بِهِ سُبْحَانَهُ لَهُ وَ عَلَیْه‏؛[7] نشانه رضایت خدای سبحان از بنده، رضایت بنده از آن چیزی است که خداوند برای او مقدر کرده است، چه خوشایند او و چه ناخوشایند او باشد»‌

البته وجود این احادیث و احادث مشابه، منافاتی با تلاش و کوشش انسان برای تغییر سرنوشت خودش ندارند: «اَنَّ اللَّهَ لَمْ یَکُ مُغَیِّراً نِعْمَةً أَنْعَمَها عَلى‏ قَوْمٍ حَتَّى یُغَیِّرُوا ما بِأَنْفُسِهِمْ وَ أَنَّ اللَّهَ سَمیعٌ عَلیمٌ؛[انفال/53] خداوند، هیچ نعمتى را که به گروهى داده، تغییر نمى ‏دهد؛ جز آنکه آنها خودشان را تغییر دهند؛ و خداوند، شنوا و داناست.»

انسانی که دست روی دست بگذارد و بگوید: هر چه پیش آید خوش آید، هر چه تقدیر باشد همان می شود؛ این فرد خود را فریب داده است.

کسانی هستند که از خدا شاکی هستند و مدام شکوه می کنند که ای کاش خدایا! اینگونه می شد و ای کاش اینگونه نمی شد، بدون اینکه فکر کنند واقعاً به نفع آنها است یا نه، در حالی که می باید صبر را چاشنی کار کنند: «وَ لَنَبْلُوَنَّکُمْ بِشَیْ‏ءٍ مِنَ الْخَوْفِ وَ الْجُوعِ وَ نَقْصٍ‏ مِنَ‏ الْأَمْوالِ‏ وَ الْأَنْفُسِ وَ الثَّمَراتِ وَ بَشِّرِ الصَّابِرینَ؛[بقره/155]و البته شما را به پاره‏اى از سختى ‏ها چون ترس و گرسنگى و نقصان اموال و نفوس و آفات زراعت بیازماییم، و صابران را بشارت و مژده بده.»

بنابراین اگر انسان از برخی تقدیرات الهی گله‌ مند باشد و آرزو کند که ای کاش این‌ گونه نشده بود باید بداند که خدا هم به همین میزان از او ناراضی است.

سخن آخر

شاه کلید بدست آوردن رضایت الهی، اطاعت از او و فرستادگان او در روی زمین (اهل بیت) است، اطاعتی که پایبندی انسان را به ایمان به خدا و عمل صالح را تقویت کند. حضرت علی (علیه السلام) یک راهکار عملی در این زمینه به ما نشان می دهد که: اگر می خواهی بدانی مقام و جایگاه خود را نزد خدا بدانی (خدا چقدر از تو راضی است)، بنگر که جایگاه و ابهت خدا، موقع گناه، نزد تو چقدر است.

پی نوشت ها:

[1] بحارالانوار، ج‏49، ص 4.

[2] بحار الأنوار (ط – بیروت)، ج‏10 ص 95.

[3] الأمالی (للمفید)، ص 283

[4] آیات 7 و 8 سوره مبارکه بینه

[5] بحار الأنوار (ط – بیروت)، ج‏75، ص222

[6] بحار الأنوار (ط – بیروت)، ج‏74، ص 147

[7] شرح آقا جمال خوانسارى بر غرر الحکم و درر الکلم، ج‏4

منبع :تبیان

آنطور که هستي‌ باش ،….
صداقت مؤثرترين تيري است که به قلب هدف مي‌‌نشيند ،….
هدفت را با نقشه‌هاي جوراجور آلوده مکن‌ ،…
خودت باش ،….
افتاده باش ،… نه‌ ذليل ،…
شوخ باش ،… نه‌ مسخره ،….
آزاده باش ،،… نه‌ ياغي ،…
مطمئن باش ،… نه‌ ساده ،….
از خود ،… راضي باش ،…. نه‌ از خود راضي ،…
صبور باش ،… نه‌ در کمين ،….
آنوقت خواهي ديد که کليد را در دست خود خواهي داشت!!
انشاالله