❀✿Taranoum✿❀

در كتاب علل الشرايع از حضرت باقر عليه السلام منقول است كه فرمود:

هنگامى كه جدّم حسين عليه السلام كشته شد، فرشتگان به درگاه خداوند عزّ و جل صدا به گريه و ناله بلند كردند و عرضه داشتند:
إلها؛ صاحب إختيارا؛ آيا غفلت مى ورزى از كسى که برگزيده تو و فرزند برگزيده ات و بهترين خلق را به قتل رسانيده است؟
پس خداوند عزّ و جل به آنها وحى فرمود كه:
اى ملائكه من آرام باشيد، به عزت و جلالم سوگند كه حتماً از آنها انتقام خواهم گرفت، هر چند پس از مدتها باشد. سپس خداوند عزّ و جل براى فرشتگان از روى امامان از فرزندان حسين پرده برداشت ملائكه خوشحال شدند و متوجه شدند كه يكى از آنها ايستاده نماز مى خواند، خداوند فرمود: به اين قائم از آنها انتقام مى گيرم .

هر سال با فرا رسیدن ماه محرم شور و هیجان عمومی شیعیان و مسلمانان به اوج می رسد، اما آنچه از نظر دور میماند و در سخنرانی ها و مداحی های عمومی مورد توجه قرار نمی گیرد ابعاد و دلایل این نهضت اجتماعی سیاسی است. از یک منظر دیگر قیام امام حسین علیه السلام در دو بعد سلبی و ایجابی قابل بررسی است.

بعد سیاسی

در بعد سیاسی قیام امام حسین از دو بعد سلبی و ایجابی قابل بررسی است. در بعد سلبی دفع نظام فاسد، مبارزه با ساختار قدرت مبتنی بر اشرافی گری و رانت خواری و … . دلایل سلبی قیام امام حسین بر اساس مبارزه با طواغیت و سرنگونی نظام سیاسی فاسد بنا شده است. در بعد ایجابی ترسیم وضعیت مطلوب و آرمانی به عنوان بدیل نظام فاسد مورد توجه امام حسین و نهضت بزرگ ایشان بوده است. به گونه ای که ایشان علاوه بر طرد ساختار و نظام سیاسی فاسد الگوی جد بزرگوارش و پدر بلند مرتبه شان را در دستور کار خود قرار دادند. نظامی که ویژگی های نظام فاسد را نداشته باشد و مزین به صفات نظام آرمانی باشد.

بعد اجتماعی

در بعد اجتماعی امام حسین علیه السلام می فرمایند:«إِنّي لَمْ أَخْرُجْ أَشِرًا وَ لا بَطَرًا و َلا مُفْسِدًا وَ لا ظالِمًا وَ إِنَّما خَرَجْتُ لِطَلَبِ الاِْصْلاحِ في أُمَّةِ جَدّي، أُريدُ أَنْ آمُرَ بِالْمَعْرُوفِ وَأَنْهي عَنِ الْمُنْكَرِ وَأَسير بِسيرَه ِجَدّي وَ أَبي عَلِي بْنِ أَبيطالِب» (نفس المهموم ،محدث قمی، ص ۴۵). «من از روي شرارت و مفسده و يا براي فساد و ستمگري قيام نكردم، من فقط براي اصلاح در امّت جدّم از وطن خروج كردم. قصد دارم به معروف امر كنم و از منكر بازدارم و به سيره و روش جدّم و پدرم علي بن ابيطالب عمل نمايم».

مؤلفه های قیام و حرکت امام حسین علیه السلام عبارتند از؛

1- اصلاح امت

2- احیای فریضه امر به معروف و نهی از منکر

3- عمل به سیره پیامبر بزرگوار اسلام و علی بن ابی طالب علیه السلام

این مؤلفه ها همگی در ذیل عنوان اصلاح امت قابل بررسی است. در بعد سلبی جامعه و ساختار اجتماعی زمان امام حسین علیه السلام بر اثر انحرافات ایجاد شده پس از رحلت پیامبر اسلام دچار ناهنجاری های ساختاری شده بود به گونه ای که بد خود و خوب بد جلوه داده می شدو این امر یعنی زدودن انحرافات و شاخ و برگ ها از ساختار اجتماعی امام ع را به قیامی وا داشت که می دانست در آن بازگشتی نخواهد بود. در بعد ایجابی برگرداندن ساختار اجتماعی به وضعیت مطلوب و آرمانی زمان پیامبر اسلام بر اساس عمل به سیره و روش ایشان و امام علی علیه اسلام بوده است.

بنابراین ابعاد قیام امام حسین و زمینه و بستر آن (جامعه شناسی نهضت عاشورا) می تواند در ایجاد شور و هیجان ناشی از این نهضت مؤثر افتد. دفع نظام فاسد و ایجاد نظام آرمانی به همراه زدودن آثار انحراف از اجتماع و مزین نموده ساخت اجتماعی به صفات امت واحده از بزرگترین ثمرات نهضت حسینی است که اگر مورد بررسی و پژوهش قرار بگیرد از اثرات مهم و شگرفی برخوردار خواهد بود.

حربن یزید ریاحی زمانى نگذشت كه حرّ بن يزيد تميمى با هزار سوار نزديك ايشان رسيدند در شدّت گرما در برابر لشكر آن فرزند خير البشر صف كشيدند، آن جناب نيز با ياران خود شمشيرهاى خود را حمايل كرده و در مقابل ايشان صف بستند و چون آن منبع كرم و سخاوت در آن خيل ضلالت آثار تشنگى ملاحظه فرمود، به اصحاب و جوانان خود امر نمود كه ايشان و اسبهاى ايشان را آب دهند. پس آن‌ها ايشان را آب داده و ظروف و طشتها را پر از آب مى‌نمودند و به نزديك چهار پايان ايشان مى‌بردند و صبر مى‌كردند تا سه و چهار و پنج دفعه كه آن چهار پايان به حسب عادت سر از آب برداشته و مى‌نهادند و چون به نهايت سيراب مى‌شدند ديگرى را سيراب مى‌كردند تا تمام آن‌ها سيراب شدند. على بن طعان محاربى گفته كه: من آخر كسى بودم از لشكر حرّ كه آنجا رسيدم و تشنگى بر من و اسبم بسيار غلبه كرده بود، چون حضرت سيّد الشهداء عليه السّلام حال عطش من و اسب مرا ملاحظه نمود فرمود به من كه انخ الرّوايه. من مراد آن جناب را نفهميدم، پس گفت: يا بن الأخ، انخ الجمل. يعنى: بخوابان آن شترى كه آب بار اوست. پس من شتر را خوابانيدم، فرمود به من كه آب بياشام چون خواستم آب بياشامم آب از دهان مشگ مى‌ريخت فرمود كه: لب مشك را برگردان، من نتوانستم چه كنم، خود آن جناب به نفس نفيس خود برخاست و لب مشك را برگردانيد و مرا سيراب فرمود. پس پيوسته حرّ با آن جناب در مقام موافقت و عدم مخالفت بود تا وقت نماز ظهر داخل شد.

صفحات: 1· 2

مقتل به چه معناست؟

مقتل در لغت به معنای زمان و مکانی که فردی در آن به قتل می رسد. جمع این واژه مقاتل است و اما در تعریف اصطلاحی بایستی گفت که این کتاب ها زمان و مکان مردن یا به تعبیری شهادت فرد را می گوید اما دارای یک سری ملاک ها از جمله مبادی و مبانی یک حادثه و نحوه کشته شدن یکی از بزرگان اسلام را بیان می کند، می باشد. بنابراین اولین مقتل رسمی در تاریخ اسلام در سال 130 هجری قمری نگارش شده است و اولین مقتل رسمی به شمار می رود مربوط به ابومِخنَف است و از آن زمان به بعد این کتاب ها به رشته تحریر درآمده اند که از جمله آنها و تحت عنوان مقتل الحسین، یا مقاتل الطالبیین اشاره کنیم. مقاتل الطالبیین تنها مربوط به امام حسین علیه السلام نیست و به دلیل آنکه اهل بیت زیاد شهید داده اند به این اسم مشهور شده است. مقتل نگاری یک شاخه ای است در تدوین تاریخ اسلام، یکی از وقایع فجیع و مصیبت بار در طول تاریخ اسلام مسئله کشته شدن بزرگان اسلام به دست کسانی است که به ظاهر مسلمان هستند. چرا این مقاتل جدا شدند؟ جدا شدن یک موضوع از دل یک کتاب جامع و شامل نشان از اهمیت و شاخص بودن آن موضوع است و آن موضوع اهمیت خاصی دارد. مقاتل به صورت کلی و به شکل خاص مقتل هایی که به شهادت امام حسین علیه السلام پرداختند از دل کتب تاریخی جدا شدند و به شکل جداگانه به رشته تحریر درآمدند. گاهی اوقات ما از دل گزارش های تاریخی این حوادث را در دل کتاب های تاریخی دیگری داریم

صفحات: 1· 2

فصل اشک و سوز و آه از پرده ی دل میشود

باز چشمانم به رنگ سرخ مایل میشود

باز هم روح الامین مرثیه خوانی میکند

کاف و هاء و یا و عین و صاد نازل میشود

**********

نسیم روضه وزیده محرم آمده است

زمان گریه به ارباب عالم آمده است

دوباره بیرق و پرچم دوباره طبل و کتل

که ماه مرثیه وغصه و غم آمده است